Toluen hay còn gọi là metylbenzen hay phenylmetan là một chất lỏng trong suốt, không hòa tan trong nước. Toluen là một hydrocacbon thơm được sử dụng làm dung môi trong công nghiệp. Với công thức hóa học toluen là C7H8 (C6H5CH3).
Tên khác: Toluen, Phenylmetan, Toluol
1 . Tính chất vật lý của Toluen
– Toluen (C7H8) hay còn được gọi là methylpenzen hoặc phenylmetan.
– Toluen là một chất lỏng trong suốt, không hòa tan trong nước. Tan trong etanol, aceton, hexan, diclometan
– Toluen là dung môi dễ cháy
– Khối lượng phân tử: 92.14 g/mol
– Tỷ trọng: 0.8669 g/cm3
– Nhiệt độ nóng chảy: −93 °C (180 K)/(-135,4 °F
– Nhiệt độ sôi: 110.6 °C (383,8 K)/ 231.08 °F
– Nhiệt độ tới hạn: 20 °C (593 K)/ 608 °F
– Độ nhớt: 0,590 cP ở 20 °C/ 68 °F
Công thức cấu tạo:
2. Tính chất hóa học của dung môi Toluen
Toluen tham gia phản ứng với chất brom khan cho ra brom toluen và axit HBr
Br2 + C6H5CH3 → C6H5CH2Br + HBr
Toluen tham gia phản ứng với khí clo tạo thành diclometan và axit HCl trong điều kiện có sự xúc tác của ánh sáng.
Cl2 + C6H5CH3 → HCl + C6H5CH2Cl
Toluen tham gia phản ứng với nitro hóa tạo ra nitrotoluen và nước .
Toluen tham gia phản ứng cộng với H2 tạo ra metylxiclohexan.
Toluen tham gia phản ứng oxy hóa với nhóm metyl.
3 . Ứng dụng của dung môi Toluen trong công nghiệp
Toluen được ứng dụng trong nhiều ngành công nghiệp: Sơn, sản xuất nhựa tổng hợp và là một thành phần phần trong các chất tẩy rửa, phụ gia cho nhiên liệu…
-
Sơn bề mặt: Dung môi Toluen được dùng chủ yếu trong các ứng dụng cần được hòa tan và độ bay hơi cao. Nó được dùng rộng rãi trong sơn xe, sơn đồ đạc trong nhà, sơn tàu biển. Và cả trong thành phần của chất tẩy rửa
-
Keo dán: Do khả năng hòa tan mạnh nên toluen sẩn xuất keo dán, keo dán cao su...
-
Phụ gia: Dùng làm cải thiện chỉ số octane của xăng dầu, làm chất mang phụ gia cho nhiên liệu.
-
Ngoài ra thì Toluen còn được dùng để sản xuất thuốc nhuộm, sản xuất nước hoa, mực in,...
4. Những lưu ý khi sử dụng dung môi Toluen
- Không nên tiếp xúc với cơ thể, đặc biệt xung quanh vùng mắt: Bảo quản, sức khỏe, môi trường: Hóa chất toluen công nghiệp phải để trong kho có mái che, tránh để những nơi có nhiệt độ cao trên 50%, tránh những nơi dễ gây ra hỏa hoạn, cháy nổ. Để sản phẩm tránh xa nguồn nhiệt, ngọn lửa, các chất dễ cháy nổ. Lưu ý nên rửa tay ngay khi bị văng dầu vào mắt, da với nhiều nước và xà bông và nên tránh xa tầm tay trẻ em. Khi tiếp xúc quá nhiều với hóa chất này, vì có thể mắc bệnh ung thư và gây hại đến thầ kinh trung ương, ảnh hưởng đến hệ hô hấp.
- Nguy cơ cháy nổ: Dung môi công nghiệp Toluen thường rất dễ cháy với tốc độ bay hơi cao. Ở nhiệt độ nhất định rất có khả năng sẽ gây cháy nổ, hậu quả vô cùng nguy hiểm. Đối với thùng phuy dùng chứa đã qua sử dụng nhưng còn xót lại khả năng gây cháy cao.
- Cách khắc phục: Khi tiếp xúc nên sử dụng các biện pháp an toàn như mang khẩu trang, bao tay ủng hộ, đồ bảo hộ, kính mắt...trong quá trình vận chuyển, sử dụng hóa chất. Để khắc phục các nguy hiểm trên, hãy tẩy rửa sạch các dung môi còn xót lại trong thùng, để bảo vệ an toàn hóa chất cho bản thân và những người xung quanh.
